(به آگاهی میرساند pdf کامل این مقاله در سایت جامعه مهندسین مشاور نشریه شماره 72 تابستان 1395 قابل دریافت است)

ویژگیهای معماری فضاها و اجزای تاسیساتی بخش اول؛ موتورخانه قسمت چهارم

ویژگیهای موتورخانه

شاخصهای مهم جهت بررسی و اخذ تصمیم در ارتباط با ویژگیهای موتورخانه بشرح زیر می باشد:

1- درب موتورخانه؛ از نظر ابعاد میبایست بگونه ای باشد تا ورود و خروج بزرگترین تجهیز به و از موتورخانه ممکن گردد. همچنین چنانچه محل درب بزرگ ( در برخی از موتورخانه ها درب تجهیز و تردد مجزا می باشد)  در میانه موتورخانه باشد کاهش سطوح جابجایی و حمل در فضای داخلی موتورخانه را بهمراه دارد. لازم است جهت بازشو درب موتورخانه از داخل به بیرون موتورخانه و یا بصورت ریلی در نظر گرفته شود.

2- پیش بینی اتاق استراحت پرسنل نگهدارنده، ابزار وکارگاه تعمیرات ، سرویس بهداشتی؛ از آنجاکه راهبری در موتورخانه های بزرگ بر عهده پرسنل تاسیساتی می باشد جهت اقامت شبانه روزی، انجام خدمات اداری و تعمیرات اتاق و یا اتاقهایی در فضای موتورخانه و یا مشرف به آن پیش بینی گردد.

3- داکت های ارتباطی؛ جهت گردش هوا ، ارتباط عمودی بین موتورخانه و طبقات ساختمان،دودکش و لوله های منابع انبساط و برج خنک کن داکتهای مناسب در نظر گرفته شود. در موتورخانه ایی که دارای دیگهای حرارتی، بخار و یا چیلر ابزروبشن شعله مستقیم می باشد و موتورخانه در طبقات تحتانی ساختمان جانمایی گردیده است مناسب است شافت دودکش در قسمتی از موتورخانه پیش بینی گردد که تا بالاترین نقطه ساختمان امتداد داشته باشد. (برخی از ساختمانها در چند بلوک  با ارتفاع متفاوت طرح می گردد)

پیشنهاد می گردد مطابق جدول شماره 2 شافت دودکش دیگها و شافت لوله های احتمالی منابع انبساط و برج خنک کن پیش بینی گردد.

جدول شماره 2
سطح شافت دودکش و لوله موتورخانه
ردیف سطح تهویه شونده ساختمان سطح شافت دودکش (m2) سطح شافت لوله (m2 )
1 تا 1000 مترمربع 09/0 09/0
2 از 1000 تا 2000 مترمربع 16/0 12/0
3 از 2000 تا 4000 مترمربع 32/0 16/0
4 از 4000 تا 10000 مترمربع 4/0 3/0
5 از 10000 تا 20000 مترمربع 75/0 6/0
6 از 20000 تا 30000 مترمربع 14/1 8/0

*شافت دودکش از متراژ 2000 مترمربع به بالا جهت نصب تعداد 2 دودکش و بیشتر با قطر 35 الی 60 سانتیمتر پیش بینی میگردد.

**شافت لوله های برج خنک کن و انبساط بطور خطی و به عرض 20 الی 45 سانتی متر پیش بینی می گردد.

*** شافت لوله در موتورخانه های فاقد برج خنک کن نصف سطح ارایه شده در نظر گرفته شود

 

توجه گردد سطوح در نظر گرفته شده با کسر سطح المانهای سازه ای (تیرهای اصلی و فرعی) می باشد. لازم است در سطوح بزرگتر که عبور تیر فرعی از داخل قسمتی از داکت اجتناب ناپذیر می باشد. باقیمانده خالص سطح بگونه ای طرح گردد که امکان نصب مناسب لوله و دودکش در دو طرف تیر فرعی فراهم گردد.

4- در ساخت موتورخانه از مصالح مقاوم در برابر حریق استفاده شود و فضای موتورخانه بعنوان یک ناحیه حریق در نظر گرفته شده و نسبت به دیگر قسمتهای ساختمان محافظت گردد.